Blog

Back to Blog
Kompyuteringizni xakerlik va xakerlardan qanday himoya qilish kerak (1-qism)

Kompyuteringizni xakerlik va xakerlardan qanday himoya qilish kerak (1-qism)

AV-TEST laboratoriyasi ma’lumotlariga ko’ra, har kuni 390 000 dan ortiq yangi zararli dasturlar topiladi. Zararli dasturlarning bu miqdori xakerlarga maqsad tanlashda deyarli cheksiz imkoniyatlar beradi.

Foydalanuvchilar ko’pincha tajovuzkorlar foydalanishdan mamnun bo’lgan bir xil keng tarqalgan xatolarga yo’l qo’yishadi.

Quyida foydalanuvchilarning eng yaxshi 10 ta xatosi va tarmoq xavfsizligini taʼminlash uchun ulardan qanday qochish kerakligi haqida qisqacha maʼlumot berilgan.

1) Shubhali havolalarni bosish

Inc ta’kidlaganidek, foydalanuvchilar musiqa yuklab olish yoki bepul fotosuratlarni ko’rishda virtual «og’izdan-og’izga» ko’pincha «g’alati» saytlarning o’ljasiga tushib qolishadi.

Shubhali havolani bosish tizimingizda zararli dasturlarni o’rnatishi mumkin, bu esa tajovuzkorlarga shaxsiy ma’lumotlaringizga, jumladan, bank hisoblari va kredit karta raqamlariga kirish imkonini beradi.

Xavfsiz tomonda bo’lish uchun yaxshi obro’ga ega saytlarga tashrif buyurishga harakat qiling. Qoidaga ko’ra, eng xavfsiz havolalar har qanday Google qidiruv natijalarining yuqori qismida paydo bo’ladi, lekin agar siz hali ham ishonchingiz komil bo’lmasa, havolani bosmang.

2) Noma’lum flesh-disklardan foydalanish

Fayllaringiz va tizimingizning zaxira nusxasini yaratish juda muhim, lekin kompyuteringizga birovning flesh-diski yoki USB flesh-diskini joylashtirganda doimo ehtiyot bo’ling.

Tashqi drayvlar zararli dasturlarni o’z ichiga olishi mumkin va bunday qulay «unutilgan» disk butun tarmoqni yuqtirish uchun etarli.

Xulosa: Agar bu sizning qurilmangiz bo’lmasa, undan foydalanmang. Boshqa mashinalarni yuqtirmasligingizga ishonch hosil qilish uchun qurilmangizni viruslar va boshqa zararli dasturlarga muntazam ravishda tekshirib turing.

3) Soxta antivirus dasturini yuklab olish

Har biringiz bepul antivirus dasturini darhol yuklab olmasangiz, kompyuteringiz xavf ostida bo’lishi haqida qalqib chiquvchi ogohlantirishlarga duch keldingiz.

Buzg’unchilar foydalanuvchilarni nima bo’layotganini tushunmasdan oldin fayllarni yuklab olishga ishontirishda mohir: ularning sevimli hiylasi zararli kodni kompyuter virusini tekshirish dasturi sifatida o’tkazib yuborishdir, bu foydalanuvchiga o’zini onlayn tahdidlardan himoya qilishga «yordam beradi».

Biroq, ushbu havolaga bir marta bosish sizning kompyuteringizda qonuniy xavfsizlik echimlaridan foydalanishni bloklashi mumkin. Ekranda xavfli havolalar paydo bo’lishining oldini olish uchun antivirus dasturingiz doimo o’rnatilgan qalqib chiquvchi bloker bilan yangilanganligiga ishonch hosil qiling.

4) Veb-kamera hujumlari

Daily Mail yozganidek, veb-kamerangizni buzish jiddiy oqibatlarga olib keladigan shaxsiy hayotingizga tajovuzga olib kelishi mumkin. Zararli dasturlarning ma’lum bir turi tajovuzkorlarga kompyuteringizga masofadan kirish va veb-kamerangizni yoqish imkoniyatini beradi.

Kompyuteringizning kamerasi tarmoqqa ulangan boshqa qurilmalar kabi himoyalanmagan, shuning uchun sizning kamerangiz yoqilganligini va ehtimol yozib olishning asosiy belgisi yonib turgan LEDdir.

Kamera ustiga shunchaki lenta yopishtirishning o‘zi etarli emas: u tovushni bloklamaydi, shuning uchun kamerani qanday o‘chirishni bilganingizga ishonch hosil qiling.

5) Ikki faktorli autentifikatsiya bo’lmaganda turli saytlar uchun bitta paroldan foydalanish

Agar siz onlayn-do’konlar, banklar va davlat hisoblariga kirish uchun xuddi shu paroldan foydalansangiz, siz xakerlik o’yinisiz. Ushbu «romashka zanjiri» ularga faqat bittasini buzish orqali barcha hisoblaringizga kirish imkonini beradi.

Turli hisoblar uchun turli xil parollardan foydalaning va ularni har olti oyda o’zgartiring. Albatta, bir nechta parollarni eslab qolish oson emas, lekin agar jinoyatchi sizning barcha akkauntlaringizni qo’lga kiritsa, shaxsiy ma’lumotni o’g’irlash oqibatlari bilan kurashishdan ko’ra yaxshiroqdir.

Share this post

Fikr bildirish

Back to Blog